Blog: Alfred Wainwrights Lake District

Zondag 26 mei 2013, 17:03

In mijn laatste weken in Engeland heb ik nog tweemaal de kans gegrepen om naar het Lake District te gaan om er te wandelen. Waarom juist de Lakes, waar ik al zo vaak geweest ben? Eenvoudigweg omdat het een van mijn favoriete plaatsen op deze aardbol is geworden. Ik geef gerust toe dat als je naar pure schoonheid of grootsheid kijkt, dat er veel indrukwekkender plekjes bestaan, sommige daarvan slechts 300km verder naar het noorden in de Schotse Highlands. Maar de combinatie van natuurpracht met toegankelijkheid, ontelbare wandelpaden met voor elk wat wils, uitgebreide toeristische faciliteiten die toch het authentieke karakter van de plaatselijke dorpjes niet verstoren; kortom: als totaalpakket ken ik geen enkele plek op aarde zoals het Lake District.

Iemand die vijftig jaar geleden al tot die conclusie kwam, is Alfred Wainwright. Tussen 1952 en 1966 werkte Wainwright aan zijn Pictorial Guides to the Lakeland Fells. In zeven volumes beschrijft hij elke heuvel in het hele Lake District. Elke pagina is volledig handgeschreven en voorzien van persoonlijke schetsen. Dergelijke obsessief gedetailleerde gidsen bestaan er voor nergens anders ter wereld. Wie de boeken nog nooit gelezen heeft, zal misschien opperen dat zeven volumes voor enkel de bergen van het Lake District wel redelijk eentonig moet zijn. Maar dat is buiten de passie en droge humor van Wainwright gerekend. Als sprekend voorbeeld hier een uittreksel uit het hoofdstuk over de Coniston Old Man:

Coniston Old Man 2. The Summit. Typical summit scene. Tourists looking for Blackpool Tower. Boy Scouts. Solitary fellwalker, bless him, looking north to the hills. There may be a cairn on the summit, or there may not... Sometimes there is, sometimes there isn't... The frequent visitor gains the impression that a feud rages here between cairn-builders and cairn-destroyers, with the contestants evenly matched, so that one week there will be a cairn, the next week not, and so on. Indestructible, however, is a big solidly-constructed slate platform on which the cairn, when there is one, stands, and which has no counterpart on other fells; into it a recess has been provided and this serves as a shallow wind-shelter on occasions when it is not cluttered up with the debris of shattered cairns, the latter circumstance depending on which of the rival fractions is, at the moment, enjoying a temporary and fleeting triumph. One hesitates to join in, if this is a private fight, but may perhaps suggest that if the word 'man' means 'a summit cairn', as authorities seem to be agreed, then, of all fells, the Old Man should be allowed to have one and that it should be left alone to grow hoary and ancient. But it never could. Not with those crowds.

Een gelijkgestemde ziel! (Maar dan mét tekentalent en schoon schrift ook.) Hoezeer deel ik Wainwrights affectie voor de eenzame wandelaars. En de minachting voor de gewone 'toeristen' op de top is ook van alle tijden. Natuurlijk zijn de bergen van iedereen, maar wees geen idioot. Als je je in dichte mist op de top van Scafell Pike bevindt, dan is het een beetje laat voor de realisatie dat een van internet geplukte foto van de berg niet het beste navigatiemiddel is om de juiste weg naar het dal te vinden. En dan hadden ze tenminste de juiste berg nog gevonden. Het zou de eerste keer niet zijn dat een groep triomfantelijk hun aankomst op de hoogste berg van Engeland aankondigt, waarop een voorbijganger moet tussenkomen: "eh, excuse me mate, it isn't, this is Bowfell".

Enkele jaren geleden is er een herziene editie van Wainwrights Pictorial Guides uitgebracht. De oorspronkelijke stijl is daarin behouden, maar de nodige aanpassingen aan bijvoorbeeld wandelpaden zijn erin opgenomen. Toch zou ik ten zeerste willen aanraden om de oorspronkelijke versie aan te schaffen. De boeken zijn namelijk sowieso geen vervangmiddel voor een goede up-to-date topografische kaart. Met dat in beschouwing is het juist interessanter om te kunnen vergelijken met hoe Lakeland vijftig jaar geleden was, en te zien hoe weinig er veranderd is. Zou je deze schitterende rant van Wainwright willen missen?

Road widening and improvement schemes are in progress between Threlkeld and Scales, and slight amendments of the map may be required. A bypass for Threlkeld is contemplated. The present road policy in the Lake District, of widening, cutting off corners, easing gradients and generally turning highways into racetracks is surely wrong. Lakeland, once a sanctuary from noise and fast traffic, is being opened up to types of people who wantonly destroy peace and quietness and good order, and are aliens in a place of natural beauty. We should be putting up barriers to keep them out, not facilitating their entry. Lakeland is for the folk who live there and appreciative visitors who travel on foot or leisurely on wheels to enjoy the scenery, and the roads should be no better than are needed for local traffic. The fragrant lanes and narrow winding highways add greatly to the charm of the valleys; it is an offence against good taste to sacrifice their character to satisfy speeding motorists and roadside picnickers. Lakeland is unique: it cannot conform to national patterns and modern trends under the guise of improvement (mark the word!) without losing its very soul. Let's leave it as we found it, as a haven of refuge and rest in a world going mad, as a precious museum piece. Where are the men of vision in authority?

Die bredere geplande weg is de A66, die nu niet meer weg te denken is. Aldus is bovenstaande passage in de herziene editie helaas vervangen door een veel saaier stukje tekst...

De 214 fells die door Wainwright in zijn boeken beschreven zijn worden vandaag de Wainwrights genoemd. Ik heb er reeds 77 van beklommen. Het afwerken van de hele lijst is een ambitie die helaas zal moeten wachten tot ik ooit nog eens voor langere tijd in de buurt woon.

Icons from Flaticon.