Blog: Een Maleisisch huwelijk
Dinsdag 17 september 2013, 19:42
Mijn eerste blog-bericht sinds veel te lang, ik weet het. Daar bestaan echter excuses voor. Jacht op een apartement in Zürich, en eens dat gevonden was, volgde de verhuis naar en bemeubeling van mijn nieuwe woonst. Daarover schijf ik binnenkort nog wel een apart bericht. Eerst de andere reden waarom het hier de laatste weken stil was. Ik was namelijk in Maleisië voor het huwelijk van mijn broer Steven met Nazreen. Steven woont sinds januari in een voorstad van hoofdstad Kuala Lumpur. Voor mijn ouders, andere broer en mezelf echter, was het huwelijk ook de eerste reis naar Maleisië. In december volgt er nog een feest in België voor de ruimere familie en vrienden in Europa. Maar ik was er dus al bij om het echte huwelijk, Malay style te beleven.
Het huwelijk bestond uit drie ceremonies. Ten eerste was er de verlovingsplechtigheid (adat bertunang). Normaal gezien vind die een aantal maanden op voorhand plaats. Eens een bruid in spe verloofd is, is het volgens de Islam namelijk een zonde voor andere mannen om nog met haar te flirten... Om ons gezin erbij te betrekken vond de verloving van Steven en Nazreen echter slechts een week voor het huwelijk zelf plaats. Het is immers aan de moeder van de bruidegom om de verlovingsring om de vinger van de bruid te plaatsen. Volgens de traditie wordt er ook onderhandeld over de datum van het huwelijk en over de bruidsschat, maar dat lag eigenlijk al lang op voorhand vast. De bruidsschat komt in praktijk neer op een vergoeding van de kosten van het huwelijk. De familie van de bruid organiseert alles, en de familie van de bruidegom betaalt de kosten. En dat is niet minnetjes. Kleurrijke kostuums voor het koppel en de entourage (verschillend voor elk van de drie plechtigheden), een hele reeks dure geschenken van bruidegom naar bruid en omgekeerd, gepresenteerd op versierde schalen, goed eten...
De geschenkschalen worden gedragen door schaaldragers (pengangkat dulang), een traditioneel belangrijke en eervolle rol. Zowel bij de verloving als bij het huwelijks zijn er geschenken te geven, steeds een oneven aantal en steeds een groter aantal aan de bruidegom dan aan de bruid. Zo kreeg Nazreen bij de verloving vijf schalen en Steven zeven, en bij het huwelijk was het respectievelijk zeven en negen. De eerste schaal bevat een bloemenboeket. Niet het waardevolste geschenk, maar het is blijkbaar wel de meest eervolle schaal om te dragen, en ik had de eer om die rol te vervullen. Verder nemen de ringen elk een schaal in, gevolgd door schalen met diverse zaken; pralines, schoonheidsproducten, een nieuwe Blackberry, een dure horloge...
In die rol als schaaldrager moest ik ook een traditionele Maleisische outfit (Baju Melayu) dragen, compleet met hoed ( songkok) en wikkelrok (kain samping). Hier sta klaar als schaaldrager voor de verloving, samen met jongste broer Mats:
Het huwelijk zelf (Akad Nikah) vond plaats in een soort half-overdekte feestzaal en werd lichtjes verstoord door de buren die juist een soundcheck voor een rock-concert aan het doen waren. Gelukkig viel er toch niet zoveel te luisteren tijdens de plechtigheid. Geen huwelijksgeloften; de bruidegom moet enkel een ietwat bizarre zin aan de Imam declareren, letterlijk: "I accept Nazreen Ghani's hand in marriage, with the mas kahwin of 300 Ringit in cash." (Mas kahwin is het deeltje van de bruidsschat dat wettelijk wordt voorgeschreven door Islam.) De bruid moet al helemaal niets zeggen. Wat dat betreft is een westers huwelijk toch romantischer.
De dag na het huwelijk was er dan nog eens groot feest (bersanding). Het pasgetrouwde koppel maakt daarbij een plechtige intrede in de zaal, gevolgd door de entourage en een luide Maleisische trommelband (kompang band). De tortelduiven zijn hier koning en koningin voor een dag, en zijn daar ook naar gekleed. Al zag Steven er misschien nog wel eerder uit als een Arabische prins, compleet met een echte dolk omgegespt. Ik had hier de rol van pengapit, een soort van best man. Er was mij echter op voorhand gezegd dat ik als pengapit eigenlijk eerder de slaaf zou zijn van koning bruidegom, dat ik naast zijn troon zou moeten staan en hem continu met een waaier koel houden. Dat was gelukkig enkel het geval voor een kort gedeelte van het feest. De rest van de tijd had ik niets speciaals te doen. Dat kon niet gezegt worden van Steven en Nazreen. Iedereen moest zeven keer met hen op de foto. Iedereen moest hun gelukwensen geven. Geen moment hadden ze om op adem te komen. Ze waren dan wel koning en koningin, maar ik betwijfel of ze er tijdens het feest veel van hebben kunnen genieten.
Steven en Nazreen als koning en koningin, met de familie langs beide kanten.
Het was een fantastische ervaring om zo'n speciaal huwelijk van zo dichtbij te beleven.
Voor de volledigheid moet ik er wel bij zeggen dat ik er toch nog niet van overtuigd ben dat ik mij nu ook maar een Maleisische bruid moet zoeken, zoals sommigen mij al adviseerden.
Tussen alle huwelijksheisa in, bleef er voor mij maar een beperkt aantal dagen in Maleisië over, voordat ik weer terug naar het werk in Zürich moest. Ik kon enkel Kuala Lumpur een beetje verkennen en drie dagen op het eiland Tioman spenderen.
Kuala Lumpur - of kortweg KL - is in anderhalve eeuw van niets tot een miljoenenstad gegroeid. Bekend is de stad bovenal omwille van de Petronas Towers. De 451 meter hoge tweelingtorens waren van 1998 tot 2004 de hoogste gebouwen ter wereld. En het moet gezegd, in vergelijking met de meeste wolkenkrabbers zijn ze ook bijzonder elegant en architecturaal indrukwekkend, zowel bij dag- als bij nachtlicht.
Het eiland Tioman is een enorm contrast met KL. Van de wolkenkrabbers, verkeerschaos en gigantische shopping malls van KL is hier niets te bekennen. Er is slechts één doorgaande weg op het eiland, en ook die is enkel voor brommers en 4x4's. Sommige dorpjes, zoals Paya, waar ons resort lag, zijn zelfs enkel per boot bereikbaar. Het was blijkbaar laagseizoen op Tioman. Verschillende restaurants bleven gesloten, wat de de keuze nogal beperkte, maar langs de andere kant was het ook wel goed dat het plekje niet met toeristen overrompeld was. Een dag vulden we met een junglewandeling. Dat klinkt waarschijnlijk avontuurlijker dan het was, maar vele aapjes en enkele andere tropische beesten maakten er toch een hele belevenis van. Een andere dag werd gevuld met snorkelen. Daarvoor moesten we niet eens de boot nemen. In het zee vlak voor ons hotel waren al honderden verschillende vissen en prachtige koralen te vinden: een prachtige onderwaterwereld. Het overtuigde me zelfs om een onderwatercamera te huren. De resulterende foto's doen de werkelijkheid niet helemaal recht aan, geven toch een idee. Wat zijn onze zanderige Europese zeeën toch saai in vergelijking!